Wszystko, czego nie wiesz jeszcze o saksofonie

Saksofon należy do grupy popularnych instrumentów, chociaż jego wynalezienie nie odbyło się tak dawno, jak można by było przypuszczać. Jego wyróżniające się brzmienie często kojarzone jest w pierwszym odruchu z muzyką jazzową i klimatycznym jam session w klubie. Jednak ten instrument równie dobrze spisuje się, jeżeli chodzi o wykonywanie muzyki klasycznej czy muzykę graną przez orkiestrę.

Pierwsze konstrukcje saksofonowe datuje się bowiem na połowę XIX wieku. Nazwa tego instrumentu pochodzi od nazwiska jego belgijskiego konstruktora, Adolfa Saxa. W początkowym okresie swojego istnienia, saksofony były wykorzystywane głównie przez francuskie orkiestry wojskowe. Szybki wzrost zainteresowania saksofonami przypada na początek XX wieku, kiedy to ten instrument zaczęto produkować na szeroką skalę i popularyzować poprzez używanie w muzyce rozrywkowej.

Marzeniem Saxa było to, żeby jego instrument był używany na największych scenach koncertowych, jednak nie było to proste w realizacji. Saksofon uznawany był bowiem za instrument zbyt mało „reprezentacyjny”, by mógł znaleźć miejsce w filharmoniach. Aby odegrać większą rolę w muzyce klasycznej, musiał przejść transformację z ostrego i dźwięcznego brzmienia jazzowego w bardziej ciepłą i miękką barwę dźwięku. Dużą rolę we „wprowadzeniu” saksofonu do świata muzyki klasycznej miała Eliza Hall, której grę na jakimkolwiek instrumencie polecono ze względów terapeutycznych. Zaskakująco wybrała niezbyt znany saksofon i zorientowała się, że nie ma zbyt dużej ilości rozpisanych na niego utworów. Dzięki temu, że była osobą zamożną, mogła pozwolić sobie na zamawianie u artystów kompozycji na właśnie ten instrument, co przełożyło się na wzrost jego popularności.

Saksofon należy do rodziny instrumentów dętych o drewnianej budowie. Tak, owszem! Pomimo swojego charakterystycznego, najczęściej mieniącego się złotem, metalicznego korpusu, posiada drewniany stroik. Jeżeli chodzi o jego budowę, to składa się on z ustnika, szyjki i korpusu zakończonego czarą. Saksofoniści wykonujący muzykę klasyczną najczęściej używają ustników wykonanych z ebonitu. Powszechnie uważa się, że w tym przypadku dźwięk jest łatwiejszy do kontrolowania, w przeciwieństwie do ustników metalowych, używanych w muzyce rozrywkowej. Współcześnie saksofony budowane są w siedmiu wielkościach: kontrabasowej, basowej, barytonowej, tenorowej, altowej i dwóch sopranowych.

Obecnie brzmienie saksofonu jest doceniane na szeroką skalę wśród różnych gatunków muzycznych. Uważa się, że obecnie to właśnie na saksofon przypada najwięcej tworzonych kompozycji wśród instrumentów dętych. Na jego popularność ma również wpływ szeroka paleta brzmieniowa, stosunkowo niska trudność opanowania technicznie instrumentu oraz możliwość dostosowania brzmienia do różnych gatunków muzycznych. Ten instrument daje nieograniczone możliwości balansowania między muzycznymi gatunkami, chociaż jego historia początkowo nie wskazywała takiego obrotu spraw.